"Lichen sclerosus is een chronische, inflammatoire, niet-infectieuze ziekte van de huid, die overal op de huid kan voorkomen, met als voorkeur de anogenitale huid."

Symptomen

Witte plekken

 

Lichen sclerosus is herkenbaar aan witte, scherp begrensde, soms glanzende plekken. De plekken voelen strak aan. Bij vrouwen komen de plekken vooral voor aan de schaamlippen en op de huid rond de anus. De huid is dus aan de buitenkant van de geslachtsorganen aangetast, de plekken zitten niet ín de vagina.

 

Pijn/jeuk

 

De aangedane plekken rond de geslachtsorganen kunnen vervelende klachten geven. Vrouwen hebben met name last van jeuk en pijn in het gebied rondom de schaamlippen en de anus. Vaak is de jeuk ’s nachts het ergst, waardoor het de slaap verstoort.

 

Jeuk kan ook wijzen op een vaginale schimmelinfectie. Dat komt veel vaker voor, waardoor vrouwen met lichen sclerosus vaak ten onrechte daar eerst een behandeling tegen krijgen. Dit kan leiden tot uitstel van de juiste diagnose en behandeling.

 

Bloedverlies

 

Door wrijven en krabben, kunnen pijnlijke wondjes en kloofjes ontstaan. In veel gevallen ontstaan er blaren gevuld met bloed. De wondjes en blaren kunnen spontaan gaan bloeden. Soms wordt dit ‘vaginaal bloedverlies’ genoemd, maar dat is niet juist. Met vaginaal bloedverlies wordt namelijk bedoeld bloedverlies uit de baarmoeder (via de vagina).

 

Vergroeiing

 

Doordat de huid steeds minder elastisch wordt, ontstaat een soort littekenweefsel. Dit kan ertoe leiden dat de schaamlippen met elkaar en/of met de clitoris gaan vergroeien. De schaamlippen worden vaak kleiner en kunnen uiteindelijk bijna helemaal verdwijnen. Door deze veranderingen wordt de ingang van de vagina nauwer.

 

Emotionele belasting

 

Het hebben van lichen sclerosus geeft vaak een grote emotionele belasting. Door schaamte stappen vrouwen (en mannen) met klachten niet snel naar de huisarts. Misschien heeft u al jaren rondgelopen met klachten, voordat u de stap naar de dokter durfde te zetten. Doordat de aandoening zich vooral uit rond de geslachtsdelen is vrijen voor veel vrouwen met lichen sclerosus pijnlijk. Hierdoor kunnen uw relatie en seksleven onder druk komen te staan. Bespreek dit zonodig met uw arts. Die kan u eventueel verwijzen naar een seksuoloog.

 

De pijn bij het vrijen kan ook komen door een gespannen bekkenbodem, u wordt dan verwezen naar een bekkenfysiotherapeut.

 

Verschijnselen bij kinderen

 

Bij jonge meisjes verloopt de aandoening vaak met minder klachten. De aangedane plekken jeuken soms of geven een branderig gevoel. Andere klachten zijn vaginale afscheiding, pijn bij ontlasting en pijn bij het plassen. Dit verdwijnt weer als de aandoening geneest. Onterecht worden de vaginale wondjes soms in verband gebracht met seksueel misbruik. Het is daarom goed om voorzichtig te zijn met deze conclusie en eerst uit te sluiten of de klachten ook door een aandoening als lichen sclerosus veroorzaakt kunnen zijn.

 

 

Lichen Sclerosus is een huidaandoening die zowel bij vrouwen als mannen voorkomt. Bij vrouwen komt deze het meest voor aan de schaamlippen, de huid rondom de anus en de schaamheuvel. De huid kan heel dun zijn en parelmoerachtig wit glanzen (atrofie), maar ook verdikking van het bindweefsel vlak onder de huid is mogelijk (sclerose). Het probleem kan zowel bij jonge meisjes voorkomen als bij vrouwen in de vruchtbare levensjaren, maar het vaakst treedt het op bij vrouwen na de menopauze. Hormonale veranderingen kunnen daarbij een rol spelen. LS wordt wel beschouwd als een auto-immuunziekte. Er is sprake van een ontsteking van de huid. Daarbij kan door littekenvorming de opening van de vagina nauwer worden, schaamlippen kunnen gaan verkleven, zelfs de opening van de plasbuis en de anus kan vernauwen. LS kan door een ervaren arts worden herkend (gynaecologen, huidartsen), de diagnose is alleen met zekerheid te stellen als een biopt wordt genomen. Maar zelfs dan is er niet altijd uitsluitsel te krijgen.

 

De oorzaak van LS is niet compleet duidelijk. Er zijn verschillende theorieën.

 

De belangrijkste theorie zegt dat het een auto-immuunziekte is. Het immuunsysteem reageert op lichaamseigen cellen en een ontstekingsreactie in de huid is het gevolg. Daarbij komt het stofje histamine vrij en dat veroorzaakt veel jeuk.

 

Anderen menen dat er een hormonale oorzaak is. LS kan optreden bij meisjes in de net voor de puberteit en bij vrouwen in of net na de overgang. Daarbij kunnen niet alleen lichaamseigen hormonen een rol spelen, maar ook hormoonachtige stoffen die we via onze voeding of via het milieu binnenkrijgen. Deze z.g. xeno-oestrogenen zijn alom tegenwoordig: pesticiden, herbiciden, weekmakers van plastic, pcb’s, conserveringsmiddelen in verzorgingsproducten en cosmetica (parabenen). Ook langdurig gebruik van de anticonceptiepil kan een trigger zijn.

 

Er is ook een mogelijke link met schildklierhormonen.

 

Stress blijkt een belangrijke trigger. Vrouwen met LS hebben doorgaans veel meer last als zij veel stress hebben. Een gelijktijdig aanwezige candida-infectie kan eveneens de symptomen verergeren.

 

Bij u is de diagnose lichen sclerosus aan de schaamlippen (vulva) gesteld. Dit is een huidaandoening waarbij op de huid glanzende witte plekken ontstaan. Deze voelen vast en strak aan. De huidafwijking kan worden aangetroffen op elke leeftijd, maar komt het vaakst voor bij vrouwen van middelbare leeftijd.

 

Hoe ontstaat lichen sclerosus?

De oorzaak is tot op heden onbekend. Men neemt aan dat het een auto-immuunziekte is en er lijkt verband te bestaan met andere auto-immuunziekten zoals schildklieraandoeningen, diabetes mellitus (suikerziekte), systemische lupus erythematodes (SLE), sclerodermie, vitiligo en een bepaalde vorm van bloedarmoede.

De aandoening kan ook andere delen van het lichaam aantasten, b.v. de schouders, armen en rug. Ook (jonge) kinderen kunnen lichen sclerosus krijgen.

Bij sommige mensen wordt de diagnose pas na jaren gesteld.

 

Wat zijn de klachten bij lichen sclerosus?

De voornaamste klacht is acute onverdraaglijke jeuk aan de vulva. Ook een rauw schrijnend gevoel en pijn komen voor. Bloedblaartjes en wondjes kunnen verschijnen, vooral daar waar de huid is geïrriteerd door het krabben.

De huid van de vulva wordt dikker en ziet er wit uit, tevens kan littekenvorming ontstaan. Er kunnen kloofjes en barstjes in de huid komen, b.v. bij toiletbezoek.

Na langere tijd kunnen er zich veranderingen aan de vulva voordoen, zoals:

• samengroei van de schaamlippen en de plasbuis (urethra), waardoor urineren moeilijker kan worden.

• de clitoris kan totaal ”begraven” worden.

• de vagina kan nauwer worden waardoor geslachtsgemeenschap moeilijker, en pijnlijke kan worden.

• infecties komen vrij vaak voor (o.a. schimmelinfecties).

 

 

 

Risico vulva kanker, check jaarlijks.